آمار جدید شاخص فلاکت در ایران؛ آمارها چه میگویند؟
شاخص فلاکت در استانهای هرمزگان، کرمانشاه، خوزستان، لرستان و چهارمحال و بختیاری نسبت به دیگر استان ها افزایش قابل ملاحضه ای داشته است.
بررسی گزارش رسمی خرداد مرکز آمار ایران از میانگین نرخ بیکاری ۹ درصد سال ۱۴۰۱ و تورم ۴۸.۵ درصد خرداد ۱۴۰۲ نشان میدهد که نرخ فلاکت در هشت استان ایران بالاتر از ۶۰ درصد و مابقی استانها بالاتر از ۵۵ درصد ایستاده است.
شاخص فلاکت یک نشانگر اقتصادی است که از افزودن نرخ بیکاری به نرخ تورم بهصورت سالانه به دست میآید و افزایش آن به گسترش خطر آسیبهای اجتماعی هم دامن میزند.
در میان استانهای ایران، هرمزگان با ۶۴.۳ درصد بالاترین نرخ فلاکت را به خود اختصاص داده و پس از آن استانهای کرمانشاه با ۶۳.۴ درصد، خوزستان۶۱.۱ درصد، لرستان ۶۱ درصد، آذربایجان غربی ۶۰.۹ درصد، چهارمحال و بختیاری ۶۰.۸ درصد و یزد با ۶۰.۳ درصد در ردیفهای دوم تا هشتم بیشترین میزان فلاکت قرار دارند.
بالارفتن نرخ بیکاری در استان هرمزگان در شرایطی اتفاق میافتد که این استان بهدلیل مجاورت با دریا از صنایع دریایی و نفتی برخوردار است.
گزارشهای رسمی مرکز آمار نشان میدهد که هرمزگان با نرخ بیکاری ۱۵.۸ درصد بالاترین نرخ بیکاری را در بین استانهای کشور در سال ۱۴۰۱ ثبت کرده است.
مدیران ارشد این استان یکی از دلایل افزایش نرخ بیکاری در این استان را ورود زنان به بازار کار می دانند. بهگفتۀ این مسئولان، زنان در این استان بهدلایل فرهنگی و اجتماعی پیش از این متقاضی شغل نبودهاند. اما افزایش نرخ تورم و فشارهای اقتصادی محرک ورود زنان به بازار کار در این استان شده و همۀ اینها در حالی است که مردم این استان میگویند شغل برای مردان بهسختی یافت میشود.
بهطور سنتی شغل مردم استان هرمزگان، بهدلیل مجاورت با دریا، صیادی است. در سالهای اخیر اعتراضهایی از سوی برخی صیادان این استان به سیاستهای دولت دربارۀ اجارۀ دریا به شرکتهای چینی صورت گرفته است.
بهگفتۀ صیادان هرمزگان، روزانه دهها کشتی موسوم به چینی با صید ترال (کفروبی) ماهیها را از دریا صید میکنند و علاوه بر آنکه این نوع صید به ذخایر آبزیان این استان لطمه وارد کرده، باعث بیکاری صدها کشتی کوچک صیادی هم شده است.
افرایش شاخص فلاکت؛ عامل جرم و جنایت
با افزایش نرخ تورم و بالارفتن خط فقر در ایران، شاخص فلاکت افزایش میابد.
استانهایی که صنایع مهم کشور در آنها قرار گرفته و نرخ بیکاری در سالهای گذشته در این استانها پایین بوده نیز در شرایط کنونی از نظر شاخص فلاکت از میانگین کشوری بالاتر قرار گرفتهاند؛ بهطوری که یزد، کرمان، اصفهان و اردبیل هم در ردیف استانهای با شاخص فلاکت بالا قرار گرفتهاند.
بررسی آمارهای رسمی مرکز آمار ایران نشان میدهد که شاخص فلاکت از ۱۹.۳ در سال ۱۳۹۵ به ۵۷.۷ درصد افزایش یافته است. بالاترین میزان شاخص فلاکت در ایران قبلاً در سال ۱۳۷۴ ثبت شده که عدد آن ۵۸.۴ درصد بود.
بهگفتۀ اقتصاددانان، افزایش شاخص فلاکت میتواند خطر آسیبهای اجتماعی مانند جرم و جنایت، فقر، خودکشی، کاهش نرخ رشد فرزندآوری و پیری جمعیت و طلاق را گسترش دهد؛ خطری که باید مسئولان امر ضمن نگاه جدی به آن، هر چه سریع تر با اتخاذ سیاست های اصولی در صد رفع و رجوع آن باشند.