دیپلماسی عزتمندانه، ضرورت عقلانیت در برابر تندرویها
امین ابرهام مدیرمسول رسانه خبری تحلیلی دزفول ۲۴/ مذاکرات ایران با طرفهای غربی بار دیگر در موقعیتی تعیینکننده قرار گرفته است. در حالی که فضای منطقهای و بینالمللی با تحولات پرشتاب مواجه است، بازخوانی سیاستهای مبتنی بر عقلانیت، استفاده مؤثر از دیپلماسی و اجتناب از هرگونه تصمیمگیری هیجانی، ضرورتی غیرقابل چشمپوشی است.
رویدادهای اخیر، بهویژه جنگ تحمیلی ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی، بار دیگر بهوضوح نشان دادند که هرگونه درگیری نظامی، حتی اگر در پاسخ به تهدیدات یا تجاوز خارجی باشد، تبعاتی فراتر از حوزه امنیتی خواهد داشت. علیرغم زحمات و تلاش های بی بدیل نیروهای مسلح کشور و موفقیت های چشمگیر در پاسخ به حملات رژیم صهیونیستی، شهادت جمعی از فرماندهان ارشد نظامی، آسیبهای وارده به برخی تأسیسات اتمی و راهبردی و فشار روانی و اقتصادی مضاعف بر مردم، هشداری جدی به همه سطوح تصمیمگیر و تصمیمساز بود که مسیر جنگ، مسیر پرهزینهای است و در نهایت مردم، و نه تندروهایی که بر طبل جنگ می کوبند، تاوان سنگین آن را خواهند پرداخت.
در چنین بستری، دیپلماسی نه ابزار ضعف بلکه نماد قدرت ملی و بلوغ راهبردی یک کشور است. جمهوری اسلامی ایران از موضع اقتدار و در چارچوب سیاستهای کلان نظام، با هدف رفع سایه جنگ بر کشور و تحریمها، حفظ دستاوردهای هستهای و تثبیت موقعیت منطقهای خود، پای میز مذاکره حاضر شده است. این رویکرد، کاملاً در امتداد منویات رهبری و با هماهنگی کامل دستگاه دیپلماسی با سطوح عالی نظام صورت میگیرد. بدیهی است که هیچ اقدام مهمی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی، خارج از این چارچوب اتخاذ نمیشود و این هماهنگی، پشتوانه مشروعیت و اقتدار تیم مذاکرهکننده است.
در این میان، جریانات تندرو داخلی که خواسته یا ناخواسته با تخریب مذاکرات و زیر سؤال بردن رویکرد دیپلماتیک کشور، در پی القای فضای بیاعتمادی و تقابل هستند، نقشآفرینان خطرناکی در تضعیف موقعیت ملیاند. این طیف، با نادیدهانگاشتن پیچیدگیهای سیاست بینالملل و مصالح مردم، گفتمانی غیرواقعگرا و گاه تحریکآمیز را دنبال میکنند که بیش از آنکه منتج به حفظ منافع ملی شود، کشور را به لبه پرتگاه درگیری سوق میدهد که قطعا مور تایید سران ارشد نظام نیست.
اکنون بیش از هر زمان، ضرورت دارد که جامعه نخبگان، رسانههای مسئول، و بدنه آگاه مردم، در برابر این تندرویها ایستادگی کرده و از عقلانیت دفاع کنند. مردم باید بدانند که مذاکره، اگر در چارچوب خطوط قرمز نظام و با تکیه بر منافع ملی پیش رود – که امروز قطعا این چنین است – نه تنها ابزار حفظ عزت کشور است، بلکه پیششرط گشایش در اقتصاد، تقویت امنیت ملی، و کاهش آسیبهای اجتماعی و روانی ناشی از تنشهای منطقهای و تحریمهای مزمن جهانی خواهد بود.
همچنین باید یادآور شد که حتی عقبنشینی تاکتیکی و مقطعی در مذاکرات، بهشرط حفظ اصول راهبردی، نه عقبگرد بلکه گامی به پیش در مسیر تأمین منافع بلندمدت است. کسانی که هر گونه نرمش را با تسلیم برابر میدانند، یا از فهم منطق قدرت در دیپلماسی عاجزند یا در پی بهرهبرداری سیاسی از فضای بیثباتی هستند.
در پایان، باید گفت که موفقیت در مسیر مذاکرات، نیازمند اجماع داخلی، انسجام رسانهای و حمایت افکار عمومی است. هرگونه دوگانگی، تخریب چهره تیم مذاکرهکننده که هماهنگ با مقامات ارشد نظم هستند و یا القای بیاعتمادی نسبت به فرآیند دیپلماسی، تنها در خدمت خواست دشمنان این سرزمین خواهد بود. اکنون وقت آن است که با تکیه بر عقلانیت، بهجای میدانداری هیجانات، با هوشمندی دیپلماتیک، آیندهای امنتر، باثباتتر و عزتمندتر برای ایران رقم بزنیم.