حسن روحانی در انتخابات ۱۴۰۲ چه نقشی ایفا خواهد کرد؟
سخنان روحانی در جمع استانداران و وزرای دولتش به مذاق برخی مخاطبان خیلی خوش آمد و اینگونه تحلیل کردند که او همچنان میتواند در انتخابات مختلف نقشآفرینی کند؛ انتخابات مجلس دوازدهم و انتخابات خبرگان ششم. اما واکنشها به حضور روحانی چیست؟ سایت تحلیلی رویداد۲۴ در گزارشی بررسی کرده که واکنش حاکمیت، جریانهای سیاسی و مردم نسبت به نامزدی حسن روحانی چه خواهد بود؟
حسن روحانی تا اینجا مشهورترین چهرهای بوده که برای انتخابات مجلس خبرگان ثبتنام کرده و فعالیتهایی هم داشته است. او بعد از ثبت نام در انتخابات خبرگان، بیانیهای داد و از دلایل خود برای ثبتنام در انتخابات صحبت کرد. او این صحبتها را چند روز بعد در جمع وزیران کابینه خود در جلساتی که بعد از پایان کار دولت برگزار میکنند، ادامه داد. صحبتهایی که نسبتا شامل نقدهای تند و تیز بود و از اهمیت مجلس خبرگان و روز مبادا در آن صحبت شده بود.
روحانی درباره انتخابات خبرگان اینگونه گفته بود که «شاید این دوره مجلس اهمیت بیشتری داشته باشد … ولی هرچه زمان بگذرد احتمال آن روز مبادا بیشتر میشود که خبرگان بخواهد وارد بحث انتخاب ولی فقیه شود. در ذهن خودم خیلی بالا پایین کردم که بروم ثبتنام کنم یا نه، گفتم اگر به عنوان یک نفر در خبرگان احتمال دهم که تأثیرگذار هستم، برای آینده و امروز اقدامی نکنم، مسئولم. مگر اینکه یقین داشته باشم که هیچ کاری از من ساخته نیست.»
سخنان روحانی البته با واکنش تند رسانههای اصولگرا مواجه شد. کیهان، رجانیوز و سایر رسانههای موثر این جریان شدیداً به روحانی تاختند و خطاهای او را یادآوری کردند. همزمان چهرههایی نیز مثل حمید رسایی و یک مجری تلویزیون خواستار رد صلاحیت روحانی شدند. به این ترتیب جریانهای مختلف نسبت به اظهارات روحانی واکنش نشان دادند و هر کدام موضعی داشتند. در این گزارش به همین مسئله پرداخته شده است که واکنش حاکمیت، جریانهای سیاسی و مردم نسبت به نامزدی حسن روحانی چه خواهد بود؟
حسن روحانی مهمترین نامزد منتقدان در انتخابات پیش رو است. اگر او تایید صلاحیت شود و همه نامزدهای مطرح دیگر (پزشکیان و نوبخت در انتخابات مجلس دوازدهم و علوی در انتخابات مجلس خبرگان) رد صلاحیت شوند، باز هم از نظر رسانهای، انتخابات معنادار خواهد بود و دو قطبی در انتخابات شکل خواهد گرفت. در صورت رد صلاحیت روحانی هم وضعیت برعکس خواهد بود و تایید چهرههای نزدیک به او، تاثیر زیادی در گرم کردن تنور انتخابات نخواهد داشت چرا که روحانی، هاشمی نیست و کاریزمای کافی برای حمایت از یک نامزد ضعیف و تبدیل کردن او به برنده انتخابات را ندارد بنابراین پیشبینی رفتار شورای نگهبان در این مورد بسیار دشوار است.
نسبت جریانهای سیاسی با نامزدی روحانی
جریان سلطنتطلب و برانداز، بدون شک در صورت تایید صلاحیت روحانی، آن را نشانه درستی تئوریهای خود معرفی میکند و ایده تحریم را دنبال میکنند. آنها جدیترین افرادی هستند که تمایل دارند روحانی رد صلاحیت شود تا اساسا انتخابات ایران، ارزش خبری خود را برای رسانهها و افکار عمومی از دست بدهد.
جریان تندروی اصولگرا نیز به دنبال رد صلاحیت روحانی خواهد بود و چنانچه در این راه موفق نشود، به دنبال شکست دادن او در انتخابات خواهد رفت و با تمام قوا به میدان میآید. آنها دوره قبل نفر آخر انتخابات تهران را به صدر مجلس خبرگان نشاندند و این بار نگرانند که بازی بر عکس شود و روحانی ولو با رایهای آخر تهران، تبدیل به بازیگر مهم مجلس خبرگان شود.
اما دو گروه سیاسی دیگر اینجا تکلیفشان مشخص نیست و باید تصمیمهای سخت بگیرند. اصولگرایان میانهرو از یک طرف و اصلاحطلبان از طرف دیگر اصولگرایان میانهرو با محوریت جامعه روحانیت مبارز، دوره قبلی نام حسن روحانی را در فهرست انتخاباتی خود قرار دادند. روحانی عضو جامعه روحانیت بود و در کشور هم محبوبیت داشت اما این دوره اگر روحانی که اتفاقا عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز هم هست، تایید صلاحیت شود، بار دیگر از او حمایت خواهند کرد؟
در طرف مقابل، اصلاحطلبان نیز که از میانه سال ۹۸ تبدیل به مخالفان جدی دولت روحانی شده بودند، چه موضعی میگیرند؟ آیا دوباره لباس قهرمان بر تن حسن روحانی میکنند یا از خیر و شر حضور در انتخابات میگذرند؟ به نظر میرسد اظهارات اخیر روحانی، باعث شده بعضی اصلاحطلبان به این صحبتها واکنش مثبتی داشته باشند بنابراین حفظ این روند میتواند اصلاحطلبان را دوباره زیر یک پرچم جمع کند. هر چند نمیتوان اردیبهشت ۹۶ را فراموش کرد که روحانی شعارهای رادیکالی سر داد، اما روز معرفی کابینه، همان روحانی میانهروی چهار سال قبل بود و در اعتراضات ۹۶ و ۹۸ هم عملا در کنار اصولگرایان قرار گرفت. تمام اینها یعنی امیدی برای شنیده شدن چند صدای مستقل در مجلس خبرگان، آنقدر قوی نیست که اصلاح طلبان را به خط کند و آنقدر ضعیف نیست که بتوان از آن چشم پوشی کرد.
مردم و حسن روحانی
این دوره شاید اولین باری در چهل سال گذشته باشد که در غیاب هاشمی و یزدی و جنتی و مهدوی کنی و …، اکثریت مردم به درستی هیچ کدام از نامزدهای انتخابات خبرگان را نمیشناسند. آملی لاریجانی و ابراهیم رئیسی هم از تهران نامزد انتخابات نشدهاند. در این شرایط حسن روحانی با فاصله مشهورترین نامزد انتخابات است. اما آیا این شهرت برای حضور در انتخابات کفایت میکند؟
قسمتی از اصولگرایان از روحانی نفرت دارند. روحانی، پروژه ابراهیم رئیسی را چهار سال به تعویق انداخته است و در کنار آن، برای کف جامعه یادآور تصمیمات مکرر و غلط و ناکارآمد، برای مهار قیمت دلار است. با این حال دولت رئیسی ثابت کرده که همه اشکالات زیر سر روحانی نبوده است. با این وجود دستکم در شبکههای اجتماعی، استقبال از روحانی قابل توجه بوده است. او به خوبی توانسته از اصولگرایان فاصله بگیرد و به عنوان یک سیاستمدار باهوش، خود را معرفی کند. تمام اینها یعنی به نظر میرسد روحانی از شانس بالایی برای پیروزی در انتخابات برخوردار است و همچنان میتواند رای مردم را از آن خود کند.